Whilst VAT compliance rules are set by the EU, Austria is still free to set its standard VAT rate. It may also levy reduced VAT rates on a limited range of goods for economic reason. Businesses VAT registered in Austria must use these rates when supplying goods and services. If they fail to charge the correct rates, they are held liable for any Działając zgodnie z nim, przedsiębiorca wystawiający fakturę powinien umieścić na niej informację o podstawie zwolnienia z VAT. Ustawa zawiera kilka możliwości podstaw zwolnienia: zwolnienie ze względu na zakres wykonywanych czynności ( art. 43 ust. 1) zwolnienie ze względu na szczegółowe przepisy (art. 82 ust. 3) Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10 (przyczyny wskazane powyżej), pod warunkiem że w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę Z kolei czynnym podatnikom VAT, którzy nie wykorzystują nieruchomości w działalności zwolnionej, może przysługiwać zwolnienie przedmiotowe z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 albo pkt 10a ustawy VAT. Konstrukcja prawna obu zwolnień prowadzi do wniosku, że w pierwszej kolejności możliwość zwolnienia nieruchomości z VAT Od 1 stycznia 2022 r. w przepisach ustawy o VAT ustawodawca dodał art. 43 ust. 22 odnoszący się do możliwości rezygnacji ze zwolnienia przy usługach wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 38–41 Zgodnie z art.43 ust.1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług dostawa budynków i budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od VAT, jeżeli pomiędzy pierwszym ich zasiedleniem a dostawą upłynął co najmniej okres dwóch lat. Warto pamiętać, że jeśli odliczymy VAT przy zakupie nieruchomości i chcemy skorzystać ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10, obowiązuje nas korekta podatku naliczonego. Zgodnie z art. 91 ust. 2 w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego w ciągu 10 lat od jego nabycia, konieczne jest pomniejszenie VAT naliczonego o VNf3u. Dostawa budynków, budowli lub ich części jest co do zasady zwolniona z podatku od towarów i usług, o czym stanowi treść art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Niemniej jednak w określonych okolicznościach podatnicy mają prawo zrezygnować z tej preferencji podatkowej i wybrać opodatkowanie. Rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości jest korzystna dla podatników z uwagi na neutralność podatku. Powstaje jednak wątpliwość związana z tym, czy w tej sytuacji na podatniku ciąży obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego. Rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości - warunki Możliwość rezygnacji ze zwolnienia przewiduje art. 43 ust. 10 i ust. 11 ww. ustawy. Przepis ten wprowadza kilka warunków, które należy spełnić. I tak: zarówno dostawca, jak i nabywca muszą być zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług, przed dniem dokonania dostawy należy złożyć zgodne oświadczenie dokonującego dostawy i nabywcy do właściwego dla nabywcy Naczelnika Urzędu Skarbowego o opodatkowaniu sprzedaży Wskazane oświadczenie musi zawierać takie informacje, jak: imiona i nazwiska lub nazwy, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej stron transakcji, a także planowaną datę dostawy oraz adres budynku, budowli lub ich części, będących przedmiotem sprzedaży. Przykład 1. Zarejestrowany podatnik VAT zakupił w marcu 2015 r. lokal użytkowy. Przy nabyciu tej nieruchomości podatnik odliczył podatek naliczony. W lipcu 2018 r. planuje on sprzedaż tej nieruchomości. Co do zasady sprzedaż ta korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, gdyż dokonywana będzie po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia. Niemniej jednak nabywca i dostawca są zarejestrowanymi podatnikami VAT i złożą najpóźniej do końca czerwca zgodne oświadczenie o chęci opodatkowania dostawy nieruchomości. W tym przypadku spełnione zostaną wszystkie warunki dla opodatkowania dostawy nieruchomości. Rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości może powodować konieczność korygowania podatku naliczonego. Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. Obecnie przepisy dotyczące korekty podatku zostały w sposób znaczący rozbudowane, stąd też prawidłowa kwalifikacja właściwej normy jest w znacznym stopniu utrudniona. Należy bowiem rozróżnić sytuacje, w których podatnik odlicza pełną kwotę podatku naliczonego, odliczenie ma charakter proporcjonalny bądź też podatek naliczony jest rozliczany prewspółczynnikiem. Po uwagę należy także wziąć wartość towaru oraz jego charakter (nieruchomość, towar handlowy itp.). Nie bez znaczenia jest także powód, dla którego dokonuje się korekty (zmiana przeznaczenia, sprzedaż). Rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości a korekta podatku VAT W sytuacji, w której podatnik przy zakupie nieruchomości odliczył pełną kwotę podatku naliczonego, a następnie dokona jej sprzedaży, zastosowanie znajdzie norma z art. 91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z art. 91 ust. 1-6 ww. ustawy. Przepis ten stanowi, że art. 91 ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Dokonuje się jej w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż (art. 91 ust. 5 ustawy). Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną: opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi; zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu. Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że korekty podatku naliczonego dokonuje się w przypadku sprzedaży towarów i usług. Przy czym chodzi o dwojakiego rodzaju sytuacje. Sprzedaż nieruchomości objętej zwolnieniem VAT skutkuje obowiązkiem korekty podatku odliczonego w momencie zakupu. W tym bowiem przypadku nastąpiła zmiana przeznaczenia (wykorzystania) towaru. Natomiast w sytuacji, w której sprzedaż zostanie opodatkowana, sprzedawca nie będzie zobowiązany do korekty "in minus" kwoty podatku naliczonego. W przypadku gdy ma miejsce rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości i dokonuje się opodatkowania sprzedaży nie zachodzi zmiana przeznaczenia. Odliczony wcześniej podatek pozostaje w dalszym ciągu w związku ze sprzedażą opodatkowaną, co wypełnia warunek z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Przykład 2. Podatnik VAT zakupił w marcu 2015 r. lokal użytkowy. Przy nabyciu tej nieruchomości odliczył cały podatek naliczony 130 000zł. W lipcu 2018 r. planuje on sprzedaż tej nieruchomości. Co do zasady sprzedaż ta korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, gdyż dokonywana będzie po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia. Nie ponoszono również nakładów powyżej 30% wartości początkowej. Ponieważ do końca okresu korekty pozostało 7 lat, podatnik w rozliczeniu za lipiec 2018 r., czyli miesiąc, w którym dokona sprzedaży, zobowiązany będzie do skorygowania "in minus" odliczonego podatku VAT, czyli kwoty: 130 000 zł × 7/10 = 91 000 zł. Przykład 3. Podatnik VAT zakupił w marcu 2015 r. lokal użytkowy. Przy nabyciu tej nieruchomości odliczył cały podatek naliczony 130 000 zł. W lipcu 2018 r. planuje on sprzedaż tej nieruchomości. Co do zasady sprzedaż ta korzysta ze zwolnienia. Po konsultacji z nabywcą po stronie sprzedawcy dokonana jest rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości i opodatkowanie transakcji. Co do zasady wszystkie przewidziane prawem warunki zostały spełnione, tj.: nabywca i dostawca są zarejestrowanymi podatnikami VAT, złożą najpóźniej do końca czerwca zgodne oświadczenie o chęci opodatkowania dostawy nieruchomości. W tym przypadku nie zachodzi obowiązek dokonywania korekty podatku naliczonego, gdyż odliczony przy zakupie podatek pozostaje w związku z czynnością pamiętać, że w przypadku dostawy nieruchomości, która jest zwolniona z podatku, na nabywcy nieruchomości ciąży obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych, który w przypadku umów sprzedaży nieruchomości wynosi 2% ich wartości rynkowej. Natomiast przy wyborze opodatkowania takiej sprzedaży (pod warunkiem spełnienia przesłanek z art. 43 ust. 10 i 11) nabywca nieruchomości nie będzie zobowiązany do uiszczenia PCC od jej nabycia. Co również istotne w sytuacji, gdy nabywca jest podatnikiem VAT czynnym i nabył tę nieruchomość na cele działalności opodatkowanej, będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu tej nieruchomości. Reasumując, jeśli następuje rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości i transakcja zostaje opodatkowana, nie następuje wówczas zmiana przeznaczenia budynku. Tym samym nie ma obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. Obowiązek ten zachodzi wówczas, gdy podatnik przy zakupie odliczył podatek naliczony, a sama dostawa korzysta ze zwolnienia z podatku. Dla ustalenia zasad opodatkowania podatkiem VAT dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu. Nie zawsze jest to jednak proste. Problem miała pewna podatniczka, która dokonała sprzedaży miejsca postojowego w hali garażowej zakupionego w 2015 r. na działalność gospodarczą. Zasięgnęła opinii osoby z ogólnopolskiej infolinii podatkowej. Uzyskała tam informację, że sprzedaż ta podlega zwolnieniu z VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Celem upewnienia się wystąpiła jednak o interpretację. Wyjaśniła, że kupującym jest osoba prywatna. Zakup garażu w 2015 roku był od dewelopera, VAT z faktury został odliczony i podatniczka stosowała odpis amortyzacyjny. Czytaj też: Usługa sprzedaży udziału w nieruchomości > Garaż bez ulepszeń a opodatkowanie VAT Sprawa niby wydawała się prosta, ale organ wystąpił o dodatkowe informacje. Uznał, że podatniczka nie opisała wystarczająco stanu faktycznego. Podatniczka uzupełniła informacje, ale znów lakonicznie, dodając, że garaż klasyfikowany jest jako budynek, nie było żadnych ulepszeń od czasu zakupu. Mimo to, organ w interpretacji z 16 lutego br. uznał jej stanowisko za prawidłowe ( Przypomniał, że ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie z VAT, a także określił warunki stosowania tych zwolnień. Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług ujęte zostały w art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Czytaj też: Świadczenia złożone w branży budowlanej i deweloperskiej > W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim a także pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata. Z tego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona jest z podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata. Ważny okres od pierwszego zasiedlenia Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu. Dyrektor KIS przypomniał, że przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich: wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30 proc. wartości początkowej. PROCEDURA: Zwolnienie z VAT dostaw budynków, budowli lub ich części - Procedura pozwala ustalić, czy dostawa budynku, budowli lub ich części jest zwolniona z VAT > Ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Dyrektor KIS podkreślił, że w listopadzie 2021 w formie aktu notarialnego podatniczka dokonała sprzedaży miejsca postojowego w hali garażowej zakupionego w 2015 r. na działalność gospodarczą. Kupującym jest osoba prywatna. Zobacz również: Jeśli sprzedawca przyjmie za dużo gotówki, zapłaci podwójny podatek >> Transakcja podlegająca VAT, ale korzystająca ze zwolnienia Organ wskazał, że biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, podatniczka dla tej transakcji występowała w charakterze podatnika VAT. Zatem czynność sprzedaży miejsca postojowego, podlegała opodatkowaniu VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy. Czytaj też: Preproporcja a świadczenia nieodpłatne opodatkowane VAT > Sprzedaż miejsca postojowego nie została dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, gdyż miejsce postojowe w hali garażowej zakupione zostało w 2015 r. na działalność gospodarczą. Ponadto od pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynął okres dłuższy niż dwa lata ponieważ podatniczka miejsce postojowe sprzedała w 2021 r. Dyrektor KIS uznał, że z uwagi na fakt, iż od pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynął okres dłuższy niż dwa lata i jednocześnie nie było żadnych ulepszeń od czasu zakupu, to należy uznać, że dla dostawy miejsca postojowego, znajdującego się w hali garażowej, zostały spełnione warunki do zastosowania zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Eksperci: Ważne jest dokładne przedstawienie stanu faktycznego - Zwolnieniu, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT podlegają dostawy budynków, budowli lub ich części. W wyniku prawnego wyodrębnienia miejsca postojowego traci ono związek z np. lokalem mieszkalnym i w efekcie nie dzieli jego losu prawnego – zatem może być odrębnym składnikiem obrotu - podkreśla Wojciech Kliś, doradca podatkowy. Ekspert wyjaśnia, że rozwiązanie takie ma plusy (samodzielna sprzedaż miejsca parkingowego będzie możliwa), natomiast w przypadku sprzedaży lokalu mieszkalnego, a oddzielnie miejsca parkingowego w konsekwencji takie dostawy podlegają opodatkowaniu zróżnicowanymi stawkami – np. preferencyjną dla lokalu mieszkalnego oraz podstawową dla miejsca postojowego, znajdującego się w wyodrębnionym lokalu użytkowym. - Oczywiście w takim wypadku możliwe zwolnienia z podatku VAT również analizuje się oddzielnie. Na marginesie wskazać należy, że podatniczka we wskazanej interpretacji nieprecyzyjnie odpowiedziała na zapytanie organu. Dyrektor KIS pytał o kwalifikację miejsca postojowego w kontekście budynku/budowli/urządzenia budowlanego w rozumieniu prawa budowlanego, wnioskodawczyni natomiast odniosła się do garażu jako całości – zauważa Wojciech Kliś. Sprawdź: W jakiej pozycji zgłoszenia IN-1 należy wykazać podziemne miejsce garażowe zakupione przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą? > Na kwestię istotności podania precyzyjnego stanu faktycznego zwraca uwagę kolejny ekspert. - Dostawa budynków, budowli lub ich części oraz przenoszenie własności nieruchomości są częstym tematem interpretacji dotyczących podatku od towarów i usług, zagadnienie często jest niejednoznaczne, a wartość przedmiotu transakcji i związane z tym ryzyko podatkowe duże – stwierdza Stefan Kowalski, radca prawny, partner w Kowalski & Wisła Attorneys. Zwraca on uwagę, że przy okazji sprzedaży miejsca postojowego w hali garażowej prawdopodobnie została przeniesiona własność udziału w nieruchomości związanej z miejscem postojowym w hali garażowej w ramach jednej transakcji - czyli tak samo opodatkowanej. -Interpretacja oraz opis są lakoniczne i nieprecyzyjne w mojej ocenie, w celu uniknięcia wątpliwości w przyszłości warto było w opisie stanu faktycznego wspomnieć o udziale w nieruchomości. Nieprecyzyjność opisu powoduje, że nie wiadomo jaki charakter ma miejsce postojowe (np. podziałem quoad usum hali garażowej) – podkreśla Stefan Kowalski. Jego zdaniem, dokładny opis stanu faktycznego jest w interesie podatnika. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji. Sprzedając nieruchomość, podatnicy często mają trudności z określeniem, czy w danym przypadku należy taką transakcję opodatkować VAT, czy też można zastosować zwolnienie. Pakiet zmian wprowadzonych w ramach SLIM VAT 2 wprowadził w tym zakresie spore uproszczenie dla podatników. W artykule wyjaśnimy, jak opodatkować sprzedaż nieruchomości na gruncie VAT po nieruchomości a zwolnienie z VATCo do zasady sprzedaż nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak przepisy ustawy o VAT przewidują zwolnienia w ściśle określonych sytuacjach. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 świetle wyżej przytoczonego przepisu kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku jest określenie, kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął od tego momentu z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT przez pierwsze zasiedlenie rozumie się:oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowibądź rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części– po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości Jan jest właścicielem budynku, w którym pierwsze zasiedlenie miało miejsce 10 sierpnia 2020 roku. Zamierza sprzedać nieruchomość w grudniu 2022 roku. Czy pan Jan może skorzystać ze zwolnienia z VAT, czy musi opodatkować transakcję VAT, jeżeli wykorzystywał nieruchomość w działalności opodatkowanej swojej firmy?Z racji tego, że od pierwszego zasiedlenia upłynął termin 2 lat (minął on w sierpniu 2022 roku), to sprzedaż nieruchomości jest ustawowo zwolniona z Halina wybudowała we własnym zakresie budynek, który wprowadziła do środków trwałych w wartości 1 mln zł i od lipca 2016 roku użytkuje go w działalności. W listopadzie 2021 roku budynek został ulepszony na kwotę 450 tys. zł. Kiedy pani Halina może sprzedać budynek, aby nie musiała opodatkowywać sprzedaży VAT?Z racji tego, że nakłady poniesione na ulepszenie nieruchomości przekroczyły 30% jej wartości początkowej, doszło do pierwszego zasiedlenia. W takiej sytuacji pani Halina, chcąc skorzystać ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży nieruchomości, musi odczekać 2 lata. Sprzedaż bez VAT będzie możliwa dopiero w grudniu 2024 roku. Ustawodawca przewidział również drugi rodzaj zwolnienia z VAT dla sprzedaży nieruchomości, który znajduje się w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Zgodnie z nim ze zwolnienia w przypadku sprzedaży budynków, budowli lub ich części można skorzystać w sytuacji, gdy spełnione zostaną łącznie dwa warunki:sprzedawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy ich zakupie;sprzedawca nie poniósł wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do odliczenia VAT, a jeżeli je ponosił, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych ulepszenie środków trwałych należy rozumieć w szczególności:przebudowę, czyli zmianę (poprawienie) istniejącego stanu środków trwałych na inny;rozbudowę, tj. powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych, w szczególności budynków i budowli, linii technologicznych itp.;rekonstrukcję, tj. odtworzenie zużytych całkowicie lub częściowo składników majątku;adaptację, tj. przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż ten, do którego był pierwotnie przeznaczony albo nadania mu nowych cech użytkowych;modernizację, tj. unowocześnienie środka te nie będą miały natomiast zastosowania do wydatków remontowych, które nie stanowią ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Remont ma na celu charakter odtworzeniowy, który nie zwiększa wartości nieruchomości, a jedynym jego zadaniem jest przywrócenie dotychczasowego Aleksander wybudował budynek w 2018 roku, następnie wynajął go w ramach prowadzonej działalności, wystawiając comiesięczną fakturę VAT. Doszło wówczas do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W 2021 roku pan Aleksander poniósł wydatki na ulepszenie budynku przekraczające 30% jego wartości początkowej. W 2022 roku chciałby sprzedać mieszkanie. Czy może skorzystać ze zwolnienia z VAT?Nie, ponieważ w 2022 roku nie upłynął okres 2 lat od pierwszego zasiedlenia. Oddając nieruchomość najemcy do użytkowania, miało miejsce pierwsze zasiedlenie. W momencie ulepszenia budynku doszło do kolejnego pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W konsekwencji, jeśli pan Aleksander będzie chciał sprzedać budynek w roku 2022, wówczas transakcja ta nie będzie korzystała ze zwolnienia z VAT w związku z tym, że dokonana została przed upływem dwóch lat od pierwszego zasiedlenia (które miało miejsce ponownie w momencie ulepszenia budynku).Pierwsze zasiedlenie nie występuje w momencie wprowadzenia nieruchomości do ewidencji środków trwałych, jeżeli taki budynek, budowla lub jej część nie jest faktycznie użytkowana przez podatnika, np. nie jest Emilia poniosła wydatki na remont budynku o wartości początkowej 500 000 zł w kwocie 160 000 zł. Przeprowadzony remont miał charakter odtworzeniowy i dotyczył wielu miejsc w nieruchomości, w tym przeprowadzenie remontu dachu czy malowanie pomieszczeń. Czy w tym przypadku doszło do ulepszenia i powoduje to przerwanie biegu lat od pierwszego zasiedlenia uprawniających do sprzedaży nieruchomości bez VAT?Nie, powyższy remont nie powoduje utraty statusu pierwszego zasiedlenia. Pani Emilia przeprowadziła prace remontowe, które nie miały charakteru ulepszenia, jeżeli polegały wyłącznie na przywróceniu stanu pierwotnego nieruchomości. Powyższe nie powoduje wzrostu wartości użytkowej budynku – nastąpiło bowiem odtworzenie wartości użytkowej zasiedlenie ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik sam zaczyna użytkować nieruchomość na potrzeby ze zwolnienia w dostawie nieruchomościPodatnik może zrezygnować ze zwolnienia dostawy nieruchomości z VAT i dobrowolnie wybrać opodatkowanie transakcji 1 października 2021 roku, aby było to możliwe, sprzedawca i nabywca budynku, budowli lub ich części musieli spełniać dwa warunki, czyli obydwie strony transakcji:były zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni;złożyły, przed dniem dokonania dostawy obiektu, właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie przypadku gdy oświadczenie o dobrowolnym opodatkowaniu sprzedaży podatkiem VAT nie zostało złożone w terminie, transakcja nie mogła być opodatkowana VAT, jeżeli ustawowo spełniała warunki do zmian w ramach pakietu SLIM VAT 2 wniosło w tym zakresie uproszczenie. Zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT sprzedawca może dobrowolnie opodatkować sprzedaż nieruchomości pod warunkiem spełnienia nadal dwóch kryteriów, czyli zarówno sprzedawca i nabywca:są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;złożą oświadczenie o dobrowolnym wyborze opodatkowania to składane jest na starych zasadach, czyli przed dniem dokonania dostawy budynku, budowli lub ich części do właściwego dla nabywcy naczelnika urzędu skarbowego lub bezpośrednio w akcie notarialnym w momencie sprzedaży VAT 2 umożliwił złożenie oświadczenia o dobrowolnym wyborze opodatkowania sprzedaży budynków, budowli lub ich części w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych oświadczenie musi zawierać:imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery NIP sprzedawcy oraz nabywcy;planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w sytuacji gdy oświadczenie składane jest przed dniem podpisania aktu notarialnego do właściwego dla nabywcy naczelnika urzędu skarbowego;adres budynku, budowli lub ich przypadku rezygnacji ze zwolnienia z VAT dostawa budynków, budowli lub ich części podlega opodatkowaniu stawką 8% VAT (budownictwo społeczne) lub 23% VAT (do pozostałych). Sprzedaż nieruchomości bez VAT a obowiązkowa korekta VATJeżeli następuje zmiana przeznaczenia środka trwałego od zakupu lub wybudowania, którego został odliczony podatek VAT, przedsiębiorca powinien zweryfikować, czy nie musi dokonać korekty VAT z tytułu nabyć środków trwałych. Wynika to z art. 91 ust. 7a ustawy o VAT, zgodnie z którym w sytuacji gdy: pierwotnie podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT od zakupu lub wybudowania nieruchomości orazspełnia on warunki do skorzystania ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży i z tego prawa skorzysta orazwartość nieruchomości przekracza kwotę 15 000 zł orazod dnia wniesienia nieruchomości do środków trwałych nie upłynął okres 10 lat (tzw. okres korekty)– podatnik ma obowiązek skorygowania odliczonego wcześniej podatku VAT w pliku JPK_V7 składanego za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się wartość sprzedawanego budynku, budowli lub ich części nie przekracza kwoty 15 000 zł, wówczas okres korekty wynosi 1 rok. Sprzedaż nieruchomości po tym czasie, gdy podatnik zamierza korzystać ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży, nie powoduje obowiązku korekty Danuta jest czynnym podatnikiem VAT. Kupiła nieruchomość w cenie 1 230 000 zł brutto w czerwcu 2019 roku i odliczyła podatek VAT, wprowadzając nieruchomość do środków trwałych. W budynku znajduje się siedziba firmy pani Danuty. W 2022 roku przedsiębiorczyni chce sprzedać tę nieruchomość i skorzystać ze zwolnienia z VAT. Jakich obowiązków rozliczeniowych musi dopełnić, aby było to możliwe?W pierwszej kolejności należy ustalić, czy pani Danucie przysługuje prawo do skorzystania ze zwolnienia z VAT. Budynek został oddany do użytkowania w czerwcu 2019 roku (nastąpiło pierwsze zasiedlenie). Pani Danuta nie poniosła wydatków na jego ulepszenie. Sprzedaż w 2022 roku będzie mogła korzystać ze zwolnienia z VAT, ponieważ od pierwszego zasiedlenia upłynęły 2 lata już w 2021 sprzedaży nieruchomości konieczne będzie sporządzenie korekty nabyć środków trwałych, gdyż od momentu zakupu nie minęło 10 lat. Budynek został nabyty w 2018 roku i sprzedany w 2022 roku. Oznacza to, że do upływu okresu korekty pozostało 6 lat. W części deklaracyjnej JPK_V7 za styczeń co roku od 2023 do 2028 pani Danuta ma obowiązek wykazać obliczoną wartość korekty w wysokości 23 000 zł przypadającą na dany podatek VAT od zakupu nieruchomości – 230 000 VAT przypadający na każdy rok z okresu korekty – 23 000 zł (230 000/10).Korektę z tytułu nabyć środków trwałych wykazuje się w pliku JPK_V7 w części deklaracyjnej z oznaczeniem „WEW”.Jak rozliczyć sprzedaż nieruchomości będącej w środkach trwałych?W celu wystawienia faktury sprzedaży środka trwałego w systemie należy przejść do zakładki: EWIDENCJE » ŚRODKI TRWAŁE, gdzie trzeba zaznaczyć „sprzedawana nieruchomość” na liście i z górnego menu wybrać opcję SPRZEDAŻ. W oknie wystawiania faktury wybiera się stawkę VAT z listy (23% lub 8%) i uzupełnia wymagane wystawiona faktura zostanie ujęta w kolumnie 8. KPiR – „Pozostałe przychody” oraz w rejestrze VAT sprzedaży. Ustawa o rachunkowości – warunki zwolnienia sprzedaży nieruchomości z VAT Ustawodawca w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a zawarł warunki, zgodnie z którymi podatnik w chwili sprzedaży nieruchomości może skorzystać ze zwolnienia nawet w przypadku wykonania czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W pierwszym z powyższych punktów mowa jest o sytuacji dokonania dostawy budynków, budowli, bądź ich części z wyjątkiem, gdy: dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Jako pierwsze zasiedlenie zgodnie z ustawą VAT rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli bądź ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie zgodnie z przepisami o podatku dochodowym wyniosły minimum 30%. Jeśli nie zostaną spełnione powyższe warunki, podatnik może skorzystać ze zwolnienia zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a. Przepis ten daje możliwość nienaliczania podatku VAT w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że: w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Kluczowy w tej sytuacji jest fakt, że przy nabyciu nieruchomości nie odliczyliśmy podatku naliczonego. Jeśli tego dokonaliśmy, nie mamy możliwości skorzystania ze zwolnienia. Warunków dotyczących ulepszenia nie stosuje się w przypadku, gdy nieruchomość była wykorzystywana przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat. Warto pamiętać, że jeśli odliczymy VAT przy zakupie nieruchomości i chcemy skorzystać ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10, obowiązuje nas korekta podatku naliczonego. Zgodnie z art. 91 ust. 2 w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego w ciągu 10 lat od jego nabycia, konieczne jest pomniejszenie VAT naliczonego o pozostały okres korekty. Dokonuje się jej jednorazowo w deklaracji za miesiąc (kwartał), w którym doszło do sprzedaży. Jeśli natomiast planujemy zakończenie prowadzenia działalności, w deklaracji za ostatni okres rozliczeniowy. Ustawodawca przewidział możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku w art. 43 ust 10. Pojawiają się dwa warunki do spełnienia: dostawca i nabywca są czynnymi podatnikami VAT oraz złożą do naczelnika urzędu skarbowego stosowne oświadczenie. Dowiedz się więcej o ofercie kadrowo-płacowej dla firm w branży nieruchomości. Alicja KaliszewskaEkspert ds. podatku VAT w biurze rachunkowym MDDP Outsourcing w Warszawie Obecnie sprzedaż nieruchomości ciągle rośnie – i to zarówno tych nowych, jak i używanych. Podatnicy często zmieniają swoje mienie nieruchome ze względu na konieczność posiadania większego. Ponadto wielu przedsiębiorców sprzedaje nieruchomości w celu poprawy swojej sytuacji finansowej. Przy zakupie nieruchomości istotne może być czy nastąpiło przy tym pierwsze zasiedlenie czy nie, ponieważ może mieć to wpływ na rozliczenie podatku VAT. Pierwsze zasiedlenie a zwolnienie z VAT - kiedy występuje? Sprawdź! Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT) przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Biorąc pod uwagę powyższe, należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT zbycie nieruchomości gruntowej, jak również budynków i budowli lub ich części, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 pkt 1 ustawy o VAT. Powyższe nie oznacza, że każda sprzedaż nieruchomości stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług: aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Tym samym, aby daną sprzedaż opodatkować podatkiem VAT, należy ją wykonać w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Przykład 1. Podatnik odziedziczył po babci dwa mieszkania. Jedno z mieszkań znajduje się w miejscowości, w której podatnik nie mieszka. Podatnik nie prowadzi działalności gospodarczej. Wartość sprzedanego mieszkania to 220 000 zł. Czy w takiej sytuacji podatnik musi je opodatkować podatkiem VAT? W tej sytuacji dochodzi do sprzedaży majątku prywatnego nabytego w spadku. Działaniom dokonującego tej dostawy nie można przypisać znamion prowadzenia działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o VAT), co w efekcie przesądza o nieuzyskaniu przez niego statusu podatnika. Nie mamy tutaj zatem do czynienia z dostawą towarów opodatkowaną podatkiem VAT. Pierwsze zasiedlenie a zwolnienie z VAT - kiedy można skorzystać? Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w art. 43 ustawy. W ust 1 pkt 10 i 10a ustawa o VAT przewiduje zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych, spełniających określone w tych przepisach warunki. Stosownie do treści art. 43 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim; pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest, co do zasady, zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. W świetle art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT zwalnia się natomiast od podatku również dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że: w stosunku do tych obiektów dokonującemu ich dostawy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Przy czym wskazać należy, iż zgodnie z art. 43 ust. 7a ustawy o VAT warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat. Przykład 2. Podatnik zakupił magazyny, od których odliczył podatek VAT. Rok temu przedsiębiorca dokonał modernizacji magazynów. Wartość ulepszenia magazynów to ponad 50% wartości początkowej magazynów. Podatnik dokonał w tym roku sprzedaży magazynów. Czy powyższa sprzedaż podlega opodatkowaniu? Tak, w tym przypadku podatnik będzie musiał opodatkować sprzedaż magazynów, ponieważ ulepszenie przekroczyło 30% wartości początkowej magazynów. Pierwsze zasiedlenie – definicja Definicję pierwszego zasiedlenia znajdziemy w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. Przykład 3. Firma budowlana wybudowała budynek z lokalami użytkowymi. Trzy znajdujące się w tym budynku lokale użytkowe zostały sprzedane i wydane nabywcy, który będzie w nich prowadził działalność handlową. Lokale zostały wydane (sprzedane) 10 października 2019 roku. W tym też dniu doszło do pierwszego zasiedlenia tych lokali użytkowych. W tym przypadku podatnik, który zakupił lokale, zaczął je użytkować na własne potrzeby. Zakup nieruchomości spowodował, iż doszło do pierwszego zasiedlenia. Przykład 4. 10 maja 2019 roku podatnik rozpoczął użytkowanie wybudowanego przez siebie budynku magazynowego. Czy w takiej sytuacji doszło do pierwszego zasiedlenia? Tak, w tym przypadku doszło do pierwszego zasiedlenia, pomimo iż budynek nie został oddany do użytkowania w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu. Tym samym, poza oddaniem do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, obecnie trzeba rozpoznać pierwsze zasiedlenie w momencie rozpoczęcia użytkowania na potrzeby własne tych budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu. Należy podkreślić, iż już wcześniejsze stanowiska organów podatkowych przyjmowało, że aby mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej (patrz interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 sierpnia 2019 roku, Tym samym zmiana dostosowała przepisy do dotychczasowej linii orzeczniczej. Ulepszenie nieruchomości Warto przypomnieć, że pojęcie ulepszenia z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT rozumie się zgodnie z przepisami ustaw o podatku dochodowym. W świetle regulacji budynki, budowle lub ich części uważa się za ulepszone, jeżeli suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym jest wyższa niż 10 000 zł. Ponadto, aby mówić o ulepszeniu, wydatki winny powodować wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzone okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji. Przykład 5. Podatnik poniósł wydatki na remont budynku o wartości początkowej 200 000 zł w kwocie 80 000 zł. Remont był spowodowany koniecznością wymiany instalacji ciepłowniczej oraz remontem dachu. Czy w tym przypadku doszło do ulepszenia i powoduje to utratę przez ten budynek statusu zasiedlonego w rozumieniu VAT? Nie, powyższy remont nie powoduje utraty statusu pierwszego zasiedlenia. Mamy tutaj do czynienia z remontem uszkodzonych instalacji i pokrycia dachowego. Powyższe nie powoduje wzrostu wartości użytkowej budynku – nastąpiło bowiem odtworzenie wartości użytkowej budynku. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 kwietnia 2016 roku, IBPB-1-2/4510/215/16/AP, czytamy, że: „różnica między nakładami na remont a nakładami na ulepszenie środków trwałych polega na tym, że pierwsze z nich zmierzają do podtrzymania, odtworzenia wartości użytkowej środków trwałych, a drugie do podjęcia czy rozszerzenia działalności w drodze budowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, powodującej istotną zmianę cech użytkowych”. Podsumowując, nowa definicja pierwszego zasiedlenia dostosowała ją do wcześniejszych orzeczeń w tym zakresie. Powyższe powoduje, iż podatnicy będą mogli stosować zwolnienie z opodatkowania VAT nieruchomości bez konieczności powoływania się na orzeczenia i interpretacje.

art 43 ust 10 vat